Q&A: Chăm sóc hệ miễn dịch mùa cuối năm
Thời điểm giao mùa "nhạy cảm" như thế này, khiến ta dễ bị cúm, mệt mỏi, ăn không ngon miệng. Làm sao để khắc phục? Hãy cùng tìm hiểu về hệ miễn dịch để có câu trả lời bạn nhé!
Hệ miễn dịch hoạt động như thế nào?
Hệ miễn dịch là “bức tường thành” của sức khoẻ, giúp chúng ta chống lại các tác nhân bên ngoài gây hại cho sức khoẻ, bao gồm virus, vi khuẩn, nấm, các mô lạ và độc tố.
Theo đó, các tế bào bạch cầu nhận diện kháng nguyên và cố gắng loại bỏ chúng ra khỏi cơ thể.
Hệ miễn dịch gồm hai phần:
Hệ miễn dịch bẩm sinh: Chúng sử dụng các tế bào, hay còn gọi là tế bào sát thủ tự nhiên và tế bào thực bào, để chống lại các kháng nguyên đang xâm nhập vào cơ thể.
Hệ miễn dịch thích nghi hay hệ miễn dịch đặc hiệu: Chúng tạo ra các protein đặc biệt gọi là kháng thể, có khả năng tấn công các tác nhân xâm nhập vào cơ thể của chúng ta. Một khi bạn đã có kháng thể chống lại một loại virus hoặc vi khuẩn cụ thể, bạn sẽ khó bị bệnh trở lại hơn. Khả năng miễn dịch ấy sẽ kéo dài trong nhiều năm, và ở một số trường hợp, hoàn toàn có thể kéo dài suốt đời.
Đó cũng là lí do vì sao khi ta thường xuyên ra ngoài, tiếp xúc với môi trường tự nhiên, hệ miễn dịch có cơ hội “rèn luyện” để nhận diện các kháng nguyên tốt hơn, từ đó, củng cố “bức tường thành” sức khoẻ, giúp ta khoẻ mạnh hơn.
Nên ăn gì để củng cố hệ miễn dịch khoẻ mạnh?
Trước hết, bạn cần lưu tâm một nguyên tắc cơ bản nhất để có sức khoẻ tốt và hệ miễn dịch khoẻ mạnh, chính là chế độ ăn uống cân bằng dinh dưỡng. Tức là, luôn đầy đủ các nhóm dinh dưỡng cơ bản, đáp ứng đủ năng lượng cho cơ thể hoạt động, có thể xây dựng tỉ lệ khối cơ tối ưu và giảm tỉ lệ mỡ thừa hiệu quả.
Trong đó, bạn có thể ưu tiên một số loại thực phẩm chuyên biệt giúp bổ sung vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hoá, protein, hay chất béo lành mạnh, để củng cố hoạt động của hệ miễn dịch như sau:
Các loại rau củ quả nhiều màu sắc: Nguồn vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hoá dồi dào cho cơ thể.
Chất béo tốt như dầu oliu, quả bơ, cá hồi, hoặc hầu hết các loại cá, đều rất tốt cho sức khoẻ, cung cấp năng lượng và hỗ trợ cơ thể hấp thu vitamin hiệu quả.
Thực phẩm lên men như sữa chua, kim chi.
Các thực phẩm giàu chất xơ, bao gồm ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu.
Một số loại gia vị như nghệ, tiêu đen, tỏi, gừng.
Các loại hạt dinh dưỡng, như hạt óc chó, hạt lanh.
Socola đen (trên 72%)
Trà xanh
Nên kiêng gì để tốt cho hệ miễn dịch?
Một số loại thực phẩm bạn nên hạn chế khỏi thực đơn hàng ngày, vì chúng sẽ làm tăng nguy cơ gây viêm cho cơ thể. Cụ thể là:
Các loại đồ ăn nhanh, đồ chế biến sẵn có nhiều đường.
Thực phẩm chứa trans-fat - thành phần thường có trong món chiên rán.
Tinh bột tinh chế chứa trong các loại bánh ngọt, bánh quy, bánh mì, cơm trắng.
Thịt chế biến sẵn, xúc xích.
Rượu, bia.
Có cần bổ sung thực phẩm chức năng?
Thực phẩm chức năng chỉ có tác dụng bổ sung, chứ không thể thay thế vai trò của một chế độ dinh dưỡng cân bằng và lối sống hằng ngày lành mạnh, ổn định.
Join&Joy nghĩ rằng, trước khi đưa ra quyết định, bạn nên cân nhắc kỹ về (1) thói quen ăn uống, sinh hoạt hằng ngày; (2) tình hình sức khoẻ của bản thân; (3) hiểu rõ về loại thực phẩm chức năng mình sẽ sử dụng.
Có như vậy, việc sử dụng mới đạt hiệu quả và đảm bảo an toàn cho sức khoẻ của bạn.
Ý nghĩa của giấc ngủ với hệ miễn dịch
Những người trưởng thành cần ngủ đủ 7 đến 9 tiếng mỗi đêm, giúp cơ thể khoẻ mạnh.
Nếu bạn ngủ ít hơn 7 tiếng, hệ thống miễn dịch có thể bị giảm sút. Bởi chúng sẽ không có đủ thời gian và điều kiện cần thiết để sản sinh các chất bảo vệ như kháng thể hay cytokine.
Có nên tiêm vắc-xin phòng cúm mùa?
Theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) của Mỹ, việc tiêm vắc-xin cúm hàng năm sẽ là một biện pháp an toàn và hiệu quả để bảo vệ sức khoẻ, giảm nguy cơ mắc cúm cho mọi người.
Khi tiêm vắc-xin, bạn nên tiêm đúng thời gian, để vắc-xin được bổ sung các chủng cúm mới, đồng thời, giúp cơ thể sản sinh kháng thể tốt hơn.
Ngoài ra, một số nhóm nên ưu tiên tiêm vắc-xin cúm gồm:
Từ 65 tuổi trở lên.
Mắc bệnh mãn tính như tiểu đường, bệnh thận, tim, ung thư, hen suyễn.
Có hệ miễn dịch suy yếu.
Đang mang thai (Cần có sự tư vấn của bác sĩ).
Giảm cân có hỗ trợ tăng cường miễn dịch?
Đối với những người đang bị béo phì, cận béo phì, với tỉ lệ mỡ trong cơ thể cao, việc giảm cân là cần thiết và chắc chắn sẽ cải thiện đáng kể hoạt động của hệ miễn dịch.
Theo một số chuyên gia, béo phì có thể liên quan đến việc hệ miễn dịch suy yếu. Tuy chưa xác định được nguyên nhân chính xác, nhưng một số đặc điểm của tình trạng béo phì là viêm mãn tính.
Do đó, bạn hãy cân nhắc đến việc giảm mỡ thừa trong cơ thể ngay từ hôm nay. Các bước bắt đầu đơn giản nhất thông qua điều chỉnh dinh dưỡng hằng ngày như tăng lượng protein, giảm các loại tinh bột, chất béo, thường xuyên tập thể dục và ngủ đủ giấc nhé!
Tập thể dục cũng giúp ích cho hệ miễn dịch?
Chắc chắn là tập thể dục có ý nghĩa rất quan trọng trong việc củng cố hệ miễn dịch. Bạn hãy kết hợp đa dạng các bài cardio, rèn sức mạnh, tăng nhịp tim với nhau. Và thời gian tập nên từ 30 phút mỗi ngày và đều đặn 5 ngày mỗi tuần.
Hút thuốc cũng gây suy giảm miễn dịch?
Hút thuốc lá sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến hệ miễn dịch của bạn, như làm mất cân bằng miễn dịch, tăng nguy cơ rối loạn miễn dịch và tự miễn. Tình trạng này xảy ra làm hệ miễn dịch tấn công nhầm vào các tế bào khoẻ mạnh, gây ảnh hưởng tới sức khoẻ của bạn.
Có những thay đổi nhỏ nào giúp cải thiện miễn dịch?
Trong cuộc sống hằng ngày, bạn chỉ cần thay đổi một số thói quen nhỏ thôi, nhưng cũng đủ để giúp hệ miễn dịch được cải thiện tối ưu.
Thiền, để giữ tinh thần thoải mái, tích cực.
Đi bộ ngoài trời, để tiếp xúc với thiên nhiên, cơ hội cho hệ miễn dịch tương tác với thế giới bên ngoài nhiều hơn.
Thường xuyên rửa tay với xà phòng và nước sạch khoảng 20 giây khi bị bẩn, đặc biệt là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
Hạn chế chạm lên mặt.
Đeo khẩu trang khi đi đến nơi đông người.
Lời kết
Join&Joy hi vọng, bài viết hôm nay sẽ cung cấp đến bạn những thông tin cơ bản nhất về hệ miễn dịch, để từ đó, bạn luôn chủ động trong việc chăm sóc sức khoẻ hằng ngày, chống lại những đợt cảm cúm, cảm lạnh, trong thời điểm giao mùa “nhạy cảm” tháng 10 nhé!
Join&Joy chúc bạn khoẻ mạnh!
Bài viết: Healthline. Chỉnh sửa, cập nhật: Join&Joy.
Tham khảo dịch vụ tư vấn dinh dưỡng 1:1 của Join&Joy
CÁCH THỨC ĐĂNG KÝ:
Gửi email đến: joinandjoyproject@gmail.com
Nhắn tin trực tiếp: https://www.instagram.com/join_and_joy/